1983-2018

GENEL VE MAHALLİ SEÇİMLERDE SİYASİ EĞİLİM

Dr. Hüseyin Fidan

Genel ve Mahalli seçimlerdeki seçmen eğiliminde yaşanan değişimi görmek açısından genel ve mahalli seçim sonuçları aynı grafikte gösterilmiştir.

Mahalli seçim sonuçları olarak il genel meclisi verileri kullanılmıştır.

12 Eylül şartlarında kurulan partilerden en uzun ömürlü olanı ANAP’dır. ANAP’la beraber siyaset sahnesinde yer alan Halkçı Parti ve Milliyetçi Demokrasi Partisi iki seçim sonra yerlerini yeni partilere bırakmıştır. SHP ve DYP ilk seçimleri olan 1987 Genel seçimine katıldıklarında ANAP’ın oy oranı 36,3 tür. ANAP kurulduğu günden itibaren ilk defa 1989 yılında yapılan mahalli seçimlerde üçüncü parti olarak çıkmıştır.

1990’lı yıllar hem merkez sağda hem de merkez solda , birden çok ve güç dengesi olarak birbirine yakın partilerin, mücadelesi şeklinde geçmiştir. 90’lı yıllarda hiçbir parti, yüzde 30 oy oranına ulaşamamıştır. 1999 yılında yapılan genel seçimlerde, dördüncü parti durumuna düşen ANAP, bir sonraki seçimde ise parlamento dışı kalacaktır.

Bu yıllarda, oy oranını sürekli artıran tek parti, Refah Partisidir. 1995 seçimlerinde, yüzde 21,4 oy oranıyla, birinci parti durumuna, yükselmiştir. Refah Partisinin kapatılması, büyüme trendine sekte vursa da, yerine kurulan Fazilet Partisi,girdiği ilk mahalli seçimde yeniden birinci parti olmayı başarmıştır.

2000’li ve 2010’lu yıllar AK Parti yıllarıdır. AK Parti, Refah Partisi ve Fazilet Partisiyle yaşanan başarıları 2002’de girdiği ilk seçimde yüzde 30’un üzerine çıkarmıştır. Bu yıllarda, yeniden %40 oy oranının üzerinde oylara ulaşılmıştır. 2000’li yıllarda Ak Parti genel seçimlerde 34,3-49,8 aralığında seyrederken, mahalli seçimlerde daha düşük olarak 39,0-43,1 aralığında seyretmiştir. CHP ve MHP ise mahalli seçimlerde, her zaman genel seçimlerde aldıkları oyun üzerinde, oy almışlardır.

VERİLER: